G |
|
G |
afk. geboorten |
|
G |
afk. geboorteregisters |
|
G |
afk. Gereformeerd |
|
g |
afk. gros, dik, fors, gezet |
|
g |
afk. gule/gueles, heraldiekkleur, kleur rood, ook keel genoemd, aangegeven door verticale arcering |
|
g |
afk. geburten, |
|
g’ institueerde erfgename |
ge-, benoemde erfgenaam |
|
GA |
afk. gemeentearchief |
|
Ga. |
afk. huw. akte, geboorteakte |
|
gaande |
heraldiekteken, dieren zijn lopend afgebeeld |
|
gaardemaker |
tuinman, hovenier |
|
gaardemeester |
tuinman, hovenier |
|
gaardenier |
zie gaademaker |
|
gaarder |
belastinginner, belastingontvanger, tolgaarder |
|
gaarder |
voddenraper |
|
gaarmarkt |
vleesmarkt |
|
gaay |
mannetje, vrouwtje |
|
gabelle |
Zoutbelasting, ook; tol |
|
gaberdyen |
uit gekkigheid, voor de lol |
|
gable |
fronton boven een dakvenster |
|
gâble |
zie gable |
|
gade |
echtgenoot of echtgenote |
|
gadelike |
op een gepaste wijze |
|
gademe |
huisje, stalletje, winkeltje |
|
gaden |
belangstelling in ….hebben |
|
gader |
traliewerk, hekwerk |
|
gaderboeck |
boek waarin alle zettingen en omslagen zijn vermeld |
|
gadercomste |
samenkomst |
|
gaderdelt |
aandeel in een hoofdelijke omslag |
|
gaderen |
vergaderen, bijeenbrengen |
|
gaderinge |
hoofdelijke omslag |
|
gaderloop |
volksoploop |
|
gaderloop |
volksoploop |
|
gadermeester |
zie gaarder |
|
gadinge |
lust, paring, kooplust |
|
gadinge |
gouwgericht, gericht meestal enkele malen per jaar onder leiding van de gouwgraaf |
|
gadoop |
zie gadopen |
|
gadoot |
beroerte, plotselinge dood, ook; de pest |
|
gadopen |
nooddopen |
|
gaen |
tocht, reis |
|
gaenlijc |
begaanbaar |
|
gaer |
gereed, klaar zijn, ook volkomen, geheel en al, begeerte, wapenuitrusting |
|
gaerbraderie |
gaarkeuken |
|
gaerde |
tuin, ook stok, roede, tak |
|
gaerde |
landloper, wachter, lijfwacht |
|
gaerdelant |
moesgrond, tuin |
|
gaerdemeester |
tuinman |
|
gaerden |
in de tuin werken |
|
gaerdenare |
tuinman |
|
gaerderie |
tuinderij |
|
gaerdvoet |
roedevoet, een lengtemaat |
|
gaern |
garen |
|
gaernsterege |
spinster |
|
gaert |
zie gaerde |
|
gaerwer |
leerlooier |
|
gaffel |
heraldiekteken, vorkvormig, rechter - en linker schuinbalk op een paal, alle delen zijn gelijk van lengte |
|
gagaet |
git, halfedelsteen |
|
gage |
weder, huurloon, huur, winst, bezoldiging |
|
gageeren |
bezoldigen, belonen, wedde |
|
gageren |
betalen, belonen |
|
gagie |
salaris |
|
gailer |
landloper, bedelaar |
|
gailland |
vrolijk |
|
galey |
fijne pottenbakkersklei |
|
galgaert |
schurk, boef |
|
galge |
galg |
|
galgehoel |
galgenveld |
|
galgevelt |
zie galgehoel |
|
galghe |
galg |
|
galgiator |
laarzenmaker |
|
galgoort |
galgenplaats, opstelplaats van de galgen, meestal buiten de stad of dorp |
|
galiette |
een rijtuig |
|
galijc |
plotseling, onverwacht |
|
galike |
zie galijc |
|
galinge |
zie galijc |
|
galjoot |
platbodem zeewaardig schip met twee of drie masten |
|
Gallopia |
Gulpen |
|
galoetsen |
zie galootsen |
|
galonmaker |
goud- en zilverboordsel, passementwerkmaker, maakt biezen langs pantalons, jassen etc. |
|
galootsen |
overschoenen van leer |
|
Galoppe |
zie Gallopia |
|
gamin |
zoontje, dochtertje |
|
gamine |
zie gamin |
|
ganc
|
de verplichting van de burgers om met de stadsbanier ten oorlog te trekken buiten de stad. |
|
ganc(k) |
bospad |
|
gancacht |
in goede staat |
|
gancacht |
in goede staat |
|
gancbaer |
begaanbaar |
|
gancpat |
voetpad |
|
ganea |
meisje, snol |
|
ganerben |
erven van ondeelbare bezittingen |
|
gangachtig |
officieel geldig, gangbaar |
|
ganger |
wandelaar, reiziger |
|
gangh |
zie ganc |
|
gangich |
het in werking zijn van bv molen of iets wat kan bewegen |
|
ganginge |
bedevaart, processie |
|
gängler |
venter |
|
gangredine consumptus |
verteerd door kanker |
|
Ganipa |
Gennep |
|
gans |
geheel en al |
|
ganse |
genezing, herstel |
|
ganser |
poellier, ook ganzedrijver |
|
ganserecht |
het recht om ganzen te houden |
|
gansherder |
ganzenhoeder |
|
gantel |
kreek |
|
ganter |
veilingmeester |
|
gantier |
handschoenenmaker |
|
gantteken |
(onder)tekening, het (onder)tekenen |
|
ganzebord |
bordspel, uitvoering als nu nog gebruikt |
|
ganzelinnen |
(tafel)linnen met ingeweven figuurtjes. |
|
garbae |
schoven, graanschoven |
|
garbeleuren |
uitpluizen |
|
garbule(e)ren |
uitzonderen, uitziften |
|
garcifer |
kok |
|
garçon |
bediende, knecht, loopjongen, |
|
garçon boucher |
slagersknecht |
|
garde |
roe, wachthuis, bewaking, bewaker |
|
garde civique |
burgerwacht |
|
garde frontière |
grenswachter |
|
garde-bras |
wapenuitrusting, metalen armplaat |
|
garde-l’eau |
uitroep bij het uit het raam gooien op de openbare weg van urine en (vuijlheit) huishoudelijk afval |
|
gardel |
spijker, bevestigingsmiddel, in het bijzonder om natuursteen vast te zetten |
|
gardelsteen |
natuursteen waarin de gardel (ijzeren duim of deuvel ) met lood werd vast gezet |
|
gardesoldat |
soldaat van de wacht |
|
gareel |
halsjuk met trektouwen voor het inspannen van een paard voor de wagen |
|
garenspanner |
wildstroper met netten en/of strikken |
|
garfboer |
pachtboer die de pacht in natura voldoet |
|
garite |
wachthuisje, wachttoren, wachthuisje op de stadsmuur |
|
garn |
afk. garnizoen |
|
garnaedtman |
garnalenvisser |
|
garnate |
edelsteen, granaatsteen |
|
garnement |
kleedij |
|
garrigue |
kreupelhout |
|
garrot |
wurgpaal |
|
gars |
zie gras |
|
gars jeghens gars |
op gelijke voet staan, naar evenredigheid |
|
garse |
zie gerse |
|
garsoen |
schildknaap, page |
|
garst |
gerst |
|
garter |
botermaat |
|
gartsoen |
zie garsoen |
|
garve |
schoof |
|
garven |
graanschoven |
|
gast |
schoven, graanschoven |
|
gäste |
peetoom en -moeder. getuigen |
|
gastebot |
dagvaarding van een burger door een niet burger |
|
gasteeren |
plunderen, verwoesten |
|
gastelijc |
gastvrij |
|
gasteren |
zie, gasteeren |
|
gasterie |
herberg, het verlenen van gastvrijheid |
|
gasthuisvader |
inwonend bestuurder van het gasthuis |
|
gasthuus |
gasthuis voor vreemdelingen, ook soort ziekenhuis |
|
gasthuysboef |
landloper |
|
gastmeester |
die de gasten verwelkomt in bv een klooster |
|
gauderen |
verblijden,, ook het genot of gebruik van iets hebben |
|
gaudete (in domino semper) |
3e advent |
|
gaufrier |
wafelijzer |
|
gaut |
zie goud |
|
gauwedief |
gauwdief |
|
gave ende ongecancelleert |
ongeschonden en niet door geschrapt, doorhaling, of door insnijdingen ongeldig gemaakt |
|
gavele |
belasting op diverse stoffen, b.v. zout |
|
gawech |
zie gaweg |
|
gaweg |
voetpad, gaanweg, looppad |
|
gayole |
gevangenis |
|
Gd |
afk. huw. akte, grootouders bruid vermeld |
|
geaccuseerd |
de van contumatie (verstek)beschuldigde |
|
geaderd |
heraldiekteken, bladnerven zijn aangeven in andere kleur dan het blad |
|
geadmitteerd |
toegelaten, officieel ingeschreven en toegelaten |
|
geadmitteert |
toegelaten |
|
geaffectioneert |
toe neigen |
|
gealimenteert |
onderhouden |
|
geallegeerd |
gewezen op |
|
gealligeert |
aangevoerd |
|
gealligierde |
degene die zich ergens op beroept |
|
geannecteert |
aangehecht, bijgevoegd |
|
geannodeerd |
van opmerkingen en verduidelijkingen voorzien |
|
geannoteerd |
in beslag genomen |
|
geappoteren |
bijleggen, schikken |
|
geappraehendeerde |
in hechtenis genomen |
|
geapprobeerdt |
vastgesteld |
|
gearestierde |
bij wie beslag is gelegd, gearresteerde |
|
gearresteert |
vastgesteld |
|
geassumeerden |
aangenomen |
|
geattaqueerd |
aangevallen |
|
geauctoriseert |
door getuigen bevestigd, |
|
geavoueerd |
er mee ingestemd |
|
geb |
afk. geboren |
|
gebaard |
heraldiekteken, baard heeft andere kleur |
|
gebaelget |
omheining |
|
gebaerresse |
moeder |
|
gebaert |
op een lijkbaar liggen, afgelegd in de doodskist |
|
gebalanceert |
tegen elkaar afgewogen |
|
geban |
domicilie, verblijfplaats van oorsprong |
|
gebannen |
gedwongen te verblijven, een ban uitspreken |
|
gebeneficeert |
voorgesteld voor de, |
|
geberdert |
met planken afgescheiden, betimmerd |
|
gebernet |
gebrand |
|
gebersten |
ontbreken, een vereiste zijn |
|
gebetert |
verbeterd |
|
gebieden |
afkondigen, bekendmaken, laten weten |
|
gebiedingen |
gdagvaarding |
|
gebloet |
bloedverwantschap |
|
gebodegelt |
zie ghebodeghelt |
|
geboerlic |
behoorlijk |
|
gebonden |
gehuwd |
|
geboornisse |
geboorte |
|
geboortich |
geboren in een bepaalde maatschappelijke stand |
|
geboren mombaer |
zie; mombaer |
|
geborenaar |
naar behoren |
|
gebornt |
met water aangelengd |
|
gebot |
dagvaarding, opgeroepen |
|
gebotboeck |
register van de stedelijke verordeningen |
|
gebrantmerckt |
gebrandmerkt |
|
gebreckelicken |
gebrekkigen |
|
gebrekelijc |
nalatig, in gebreke |
|
gebrekich |
in gebreke, nog iets schuldig zijn |
|
gebriefte |
schriftelijk bevel |
|
gebrinc |
het leveren van het wettige bewijs |
|
gebroedeknecht |
inwonende knecht |
|
gebroeden |
verbergen, geheimhouden |
|
gebroet |
gespuis |
|
gebroetsel |
zie gebroet |
|
gebroseert |
geborduurd |
|
gebruden |
vleselijke gemeenschap oefenen |
|
gebruijckweringe |
in gebruik zijn/had (gepacht) |
|
gebruneert |
gepolijst, glimmend |
|
gebruusamheithet |
recht van gebruik, het genot hebben van iets |
|
gebuerlic |
zie geboerlic |
|
gebulleert |
van een zegel voorzien |
|
gebullet |
zie gebulleert |
|
geburen |
deelnemers bij het aasdomrecht, zijn vergelijkbaar met de schepenen bij schepenrecht |
|
Geburt des Herre |
Geboorte van de Heer, Kerstmis, 25 december |
|
geburt von oben her |
dopen |
|
geburten |
geboorten |
|
gebuur |
inwoner in een plaats, meestal niet de buurman |
|
gebuurman |
buurman |
|
gebuurnede |
buurvrouw |
|
gebuurschap |
de buurt, het gehucht, de gezamenlijke buren |
|
gecamert |
een gewelf hebben, een zolder hebben |
|
gecanceleert |
geschrapt, doorgehaald, of door insnijdingen ongeldig gemaakt |
|
gecanteelt |
van kantelen voorzien |
|
gecedeerd |
overgedragen, overgedragen recht |
|
gecedeert |
zie gecedeerd |
|
geciteert |
gedagvaard, opgeroepen, ontboden |
|
geclauwet |
voorzien van klauwen |
|
gecoft (jegen) |
gekocht (van) |
|
gecollationeert |
vergeleken met het |
|
gecommitteert |
met lastgeving afgevaardigd naar...., belast, benoemd |
|
gecommuniceert |
ter kennis gebracht |
|
gecompareert |
verschenen |
|
gecompoteert |
dragen |
|
gecondemneert |
veroordeeld |
|
geconditioneert |
overeengekomen, bepaald |
|
geconsacreerde |
gewijde |
|
geconsideert |
overwogen, overdacht, beschouwd |
|
gecooren |
gekozen |
|
gecopuleerd |
zie ghecopuleerd |
|
gecoren |
zie gecooren |
|
gecoren mombaer |
een voogd ad hoc, gekozen door een persona miserabilis (armlastig persoon) |
|
gecreneleerd |
gekanteeld, heraldiekteken, kantelen |
|
gedaagde |
de in rechte aangesprokene |
|
gedagedachg |
dag van rechtszitting |
|
gedaget |
op leeftijd gekomen |
|
gedanicheit |
hoedanigheid |
|
gede |
schoffel |
|
gedebuseerd |
uit de beurs gehaald, betaald |
|
gedect |
verborgen |
|
gedeeld |
heraldiekteken, schild is loodrecht in twee gelijke vlakken verdeeld |
|
gedegen |
gezond van lijf en leden |
|
gedeinsen |
de wijk nemen |
|
gedelegeerden-regter |
een aangewezen en aangestelde rechter |
|
gedelf |
gracht, vaart |
|
gedelibrereert |
beraadslaagt |
|
gedelven |
graven |
|
gedenkmeester |
belast met het bijhouden aangelegde registers |
|
gedicke |
telkens |
|
gediet |
volk |
|
gedietschen |
in het volks vertalen (dietsch = Germaans) |
|
gedijcslaecht |
verplicht een dijkvak te onderhouden |
|
gedilajeert |
uitstel, gezocht |
|
gedingbezorger |
procureur, |
|
gedinge |
rechtsgeding, de rechtszitting |
|
gedingschrijver |
griffier |
|
gedisolveerde huisvrouw |
gescheiden huisvrouw van...... |
|
gedisponeert |
beschikt |
|
gedoemen |
oordelen |
|
gedragt |
samenstel van 4 molenwieken |
|
gedreigementeerd |
gedreigd |
|
gedreyght |
zie gedreigementeerd |
|
gedril |
copulatie |
|
gedwarsbalkt |
heraldiekteken, schildverdeling bestaat uit een even aantal dwarsbalken |
|
gee |
oppervlaktemaat, 1 gee = 1/6 morgen |
|
geëcht |
in huwelijk verwekt |
|
geëed |
beëdigd |
|
geeft ootmoediglijk te kennen |
begin van een verzoek boven aan een brief, rekest |
|
geel |
heraldiekteken, kleur om goudkleur weer te geven in tekening |
|
geelgieter |
geelkoper -, messing gieter |
|
geëligeert |
gekozen |
|
geëmaneert |
uitgegaan, uitgekomen, voortvloeiend uit |
|
geen eenne |
niet dezelfde |
|
geenumeriert |
opgenoemd |
|
geerde |
oppervlakte maat, groot ca ?? ha |
|
geers |
oppervlakte maat, groot ca 0,3017 ha, in elk deel van het land anders van oppervlak. De hoeveelheid grasland nodig om een koe te voeden |
|
geërve |
mede erfgenaam, ook erfdeel |
|
geërvet |
geërfd |
|
geëwicht |
levenslang aangesteld |
|
geexcedeert gegaen is...... |
is boven de raming |
|
geexpedieert |
een (officiële) akte van opgemaakt |
|
geexpireert |
vervallen de dato |
|
geëxpresseert |
uitgedrukt, hier beschreven |
|
gefameert |
zie fameeren |
|
gefankelick gebracht |
in de gevangenis gezet, -gebracht |
|
gefundeert |
gesticht, op gerede gronden gebaseerd |
|
gegademe |
kamer, vertrek, ook; kelder |
|
gegagierde |
betaald door (bij betrekking ) |
|
gegaten |
gegeten |
|
gegeerd |
heraldiekteken, verdeling van een schild in acht gelijke driehoeken |
|
gegoed |
bemiddeld |
|
gegoede stand |
zeer gegoed, de meer gegoeden, de 'bourgeoisie' |
|
gegoeden |
goederen aan iemand toewijzen, schenken |
|
gegoet |
aangeslagen |
|
gegyselt |
gegeseld |
|
gehaefdich |
in goede staat, voldoet aan de vereisten |
|
gehaenbalkt |
huis voorzien hanenbalken |
|
geheffet |
geheven |
|
geheimschrijver |
ambtenaar belast met de geheime correspondentie |
|
gehemelt |
een huis met zolder |
|
gehemelte |
zoldering |
|
gehengen |
hengsel, ook gedogen |
|
gehoert |
behoord |
|
gehoochnisse |
herinnering |
|
gehoond |
heraldiekteken, als een figuur een deel mist is het gehoond, bv leeuw zonder staart |
|
gehordijst |
palissade, van een palissade voorzien |
|
gehout hebben |
het bewijs hebben, dat een rechtszaak door de bewijs-eed beslist is |
|
gehout voldoen |
het betalen der geëiste som, in voldoening aan de afgelegde bewijs-eed |
|
gehowen |
gehouden, verplicht |
|
gehu |
geschreeuw |
|
gehucht |
dorpje, enkele huizen bijeen |
|
gehuden |
verborgen, geheimhouden |
|
gehuechnisse). |
zie gehoochnisse |
|
gehuisschen |
zie gehuysschen |
|
gehuysschen |
echtgenoten |
|
geijzert |
geharnast |
|
geimpertreert |
aangenomen |
|
geinquireert |
opgevraagd |
|
geinterineert |
gestandet |
|
geiseler |
veehandelaar |
|
geißelträger |
gerechtsdienaar, bode |
|
geisttag |
Pinksteren |
|
geitadere |
halsader |
|
geitsvoet |
koevoet, hef- / sloopwerktuig |
|
gejonnen |
toestaan |
|
gejustitueerde |
rechtmatige |
|
gekerstendt |
gedoopt, tot het christendom overgegaan |
|
gekhoemen |
gekomen |
|
gekoeft hieft |
gekocht heeft |
|
gekoft |
verkocht |
|
gekrönte vier |
gekroonde vier, 8 november |
|
gekuischt |
gewassen |
|
gelab |
leuterpraat |
|
gelachter |
gevonden als lengte- en ook als ruimte maat, afmeting niet bekend |
|
gelage |
gunstig gelegen |
|
gelande |
landeigenaar, ook mede-eigenaar |
|
gelasin |
zie glasijn |
|
gelave ende swere |
beloof en zweer |
|
gelbgießer |
messinggieter, kopergieter |
|
gelde |
variant op gilde |
|
gelde |
onvruchtbaar |
|
geldelant |
onvruchtbaar land |
|
gelden |
betalen |
|
gelder (de) |
de koper |
|
geldmeier |
betaalmeester |
|
geldschrooien |
kleine beetjes van gouden en zilveren munten afvijlen en smelten |
|
geleemt |
met leem besmeerde wand |
|
gelegge |
korenschoof |
|
geleisten |
presteren, nakomen, voldoen |
|
gelent |
omheining, schutting, balustrade, hekwerk |
|
gelent |
schutting, hek. |
|
geliede |
getuigde, verklaarde |
|
gelijckhalf |
ieder de helft (krijgen , betalen) |
|
gelindt |
zie gelent |
|
gelobbert |
geplast |
|
geloeft |
beloofd (als een soort eed) |
|
geloffast |
door een be- gelofte verbonden |
|
gelogen |
gelegen |
|
geloifde |
beloofde |
|
gelooffwaerdige |
betrouwbare |
|
geloofte |
een vrijwillige afgelegde be- gelofte |
|
geloofwaerdig |
kan men geloven wat hij zegt |
|
gelove unde sweere |
beloofd en zweer |
|
gelovelijc |
ambtelijke goedkeuring, gewaarmerkt |
|
geloven |
beloven, verzekeren, garanderen |
|
geloverte |
struikgewas |
|
gelpelike |
op een brutale wijze |
|
gelt |
contanten, ook onvruchtbaar (bij dieren) |
|
geltborer |
geld of huur ophaler |
|
geltbreker |
omsmelter van munten |
|
geltbroke |
geldboete |
|
gelte |
vloeistofmaat, 1 gelte = 1/48 aam, ook een gesneden zeug |
|
geltpene |
zie geltbroke |
|
geluwe |
geelzucht |
|
geluye |
zie gloy |
|
gelzer |
castreerder |
|
Gem. |
afk.gemeinde, gemeente, meestal als kerkelijke groep |
|
gemak |
een toilet, aan de buitenzijde van het huis |
|
gemaket |
gesloten |
|
gemakje |
zie stilletje |
|
gemakkoffer |
zie stilletje |
|
gemakruimer |
beertonnen ruimer |
|
gemannet |
ten huwelijk geven |
|
gemeende |
gemeente, gemeenschap |
|
gemeene regierders |
de gezamenlijke bestuurders |
|
gemeene stoelen |
gewone rechte eenvoudige keukenstoelen |
|
gemeenliede |
burgers die deel uitmaken van het bestuur van de gemeente |
|
gemeenlike |
gemeenschappelijke |
|
gemeenscnape |
gemeentebode |
|
gemeenwijf |
zie gemene vrouw |
|
gemeerscht |
bezitter van weiland(en) |
|
gemein(t)e woche |
de gemene week, vanaf 29 september |
|
gemeinde |
gemeente, meestal als kerkelijke groep |
|
gemelde kinder |
wettige kinderen |
|
gemellæ |
vrouwelijke tweelingen |
|
gemelli |
mannelijke tweeling |
|
gemellus |
tweeling |
|
gemelt |
Echtgenoot van een vrouw |
|
gemelte |
gemelde |
|
gemenckt |
in mindering gebracht, verminderd |
|
gemene |
gemeenschappelijke, ook gemeenschap |
|
gemene vrouw |
hoer, prostituee |
|
gemenen scepen |
de gemeente raad |
|
gemenichte |
menigte, groot aantal personen |
|
gemet |
oppervlaktemaat in Vlaanderen en Zeeland onderverdeeld in 3 lijnen of linen en vervolgens in 100 roeden. Ook; oppervlakte maat, 1 gemet is ca. 0,4 ha = 300 vierkante roeden of gelijk aan 1 engelse acre. de maat is plaatselijk zeer verschillend 1 rijnlanse gemet 0.4258 ha, 1 Blooise gemet 0.3924 ha , 1 Duivelandse gemet 0.4034 ha |
|
geminæ |
zie gemellæ |
|
gemine(e)ren |
verdubbelen |
|
gemini |
tweeling |
|
geminus |
zie gemini |
|
gemmagenum |
kachelsmid |
|
gemmarius |
juwelier, steensnijder |
|
gemoede, (met…) |
goedschiks |
|
gemoveert |
teweeggebracht |
|
gen |
afk.voor genatorus, ouders, ook; afk.voor genus, geslacht |
|
genacht(ing)e |
rechtszitting, rechtsdag |
|
genant |
genaamd, bekend als |
|
genar |
schoonzoon, ook neef of bloedverwant |
|
gendre |
schoonzoon |
|
genedig |
genadig. In afkorting vaak g.h. genadige heer voor graaf of hertog |
|
genedorteyckent |
ondertekend |
|
genegotieerde capitaalen |
verhandeld kapitaal |
|
gener |
zie genar |
|
generaal |
gemeen, algemeen |
|
generaelijck |
over het geheel genomen |
|
générale |
hoofd van een vrouwelijke orde |
|
generali absolutione |
met algemene absolutie |
|
genereeren |
telen, voortbrengen |
|
genereren |
zie genereeren |
|
genereus |
grootmoedig, edelmoedig |
|
generi |
van de schoonzoon |
|
generis |
van het geslacht |
|
generosa |
weledelgeboren dame |
|
generosus |
weledelgeboren, edelmoedig, uit een edel geslacht |
|
genetores |
ouders |
|
genetrix |
moeder, zij die baart |
|
geneven |
neven van elkaar, verwanten |
|
genge ende geve |
gangbaar |
|
gengler |
venter |
|
genichten |
nichten van elkaar |
|
genimen |
afstammeling, nakomeling |
|
geniminis |
zie genimen |
|
genist |
Genie-soldaat, -officier |
|
genitor(es) |
vader, (ouders), verwekker |
|
genitum |
verwekt, voortgebracht, geboren |
|
genitura |
nageslacht, geboorte -uur |
|
genitus |
zie genitum |
|
genoderteyckent |
ondertekend |
|
genoech |
zie; eene genoech |
|
genoeghzaem nootlijk |
meer dan noodzakelijk |
|
genootdrongen |
genoodzaakt |
|
gens |
familie (van mans wegen), geslacht, stam |
|
gensdarme |
soldaat |
|
gense |
sabel |
|
gent |
mannelijke gans |
|
gentil |
edel |
|
gentiles |
verwanten |
|
gentilhomme |
edelman |
|
gentilhommière |
adellijk landgoed, kasteeltje |
|
gentilitas |
verwantschap |
|
gentilitius |
tot het geslacht (de familie) behorend |
|
gentis |
van het geslacht |
|
genui |
ik heb verwekt |
|
genus |
geslacht, stam |
|
geobserveert |
gehoorzaamd |
|
geôlier |
gevangenisbewaarder |
|
geordinneert |
opgedragen |
|
geordoneert |
bevolen |
|
geordoneert sall worden |
opdracht zal krijgen |
|
gepaeyt |
tevreden |
|
gepanden |
beslag leggen op |
|
geparceelt |
in hoofdstukken verdeeld |
|
gepasseert |
overgedragen |
|
gepaysen |
bijleggen van een geschil |
|
geperpetreert |
bedreven |
|
geperte |
gespuis, geboefte, bende |
|
geplaneert |
gepolijst |
|
gepoliciert |
zie geplaneert |
|
gepossideert |
verkrijgen, verkregen |
|
gepræsteert |
uitgebracht |
|
gepredomineerd |
overheerst |
|
geprocreëert |
verwekt |
|
geprocureert |
voortgebracht |
|
geproeven. |
bewijzen. |
|
gequalificeerde |
notabele |
|
gequel |
lijden |
|
gequets |
gewond, verwond |
|
geraem |
met gemeen overleg |
|
geraffineert |
afgevaardigd |
|
geraria |
kindermeisje |
|
gerecht siin in |
recht op een deel van iets hebben |
|
gerechticheden |
recht op hebbende |
|
gerechtigheeden |
waar men recht op heeft |
|
gerechtsgenoten |
schepenen |
|
gerechtslieden |
bijzitters van de rechter |
|
gerechtsman |
bijzitter bij een rechter, gekozen uit de burgerij |
|
gerechtsschrijver |
griffier, vaak ook dorps of stads schrijver |
|
gerechtsweers |
volle neven van elkaar |
|
gereel |
zie gareel |
|
gerefereerd |
verwezen |
|
geremarqueert |
opgemerkt |
|
gerequireerde |
verweerder, tegen de welke enig verzoek gedaan werd |
|
gerequireert |
verzocht |
|
gereserie |
grasopbrengst |
|
geretst |
brood gebakken van grove bloem |
|
gereynnicht |
gereinigd |
|
gerfkamer |
sacristie, kamer waar de priester zich kleed voor de kerkdienst |
|
gerfman |
zie garfboer |
|
gericht |
berecht |
|
gerichtelicken commer |
gerechtelijke beslaglegging |
|
gerichtlick avergegeven |
gerechtelijk overgegeven |
|
geridons |
ronde tafels, vaak met zilverrand en inlegwerk |
|
gerigte |
gericht, wettelijk vereiste bijeenkomst |
|
gerijflijc |
dienstvaardig |
|
geringd |
heraldiekteken, voorzien van een ring |
|
germ |
afk. germinal, maand van de kieming |
|
germana |
zuster, volle eigen zus |
|
Germanie |
Duitsland |
|
germanus |
broeder, volle eigen broer |
|
germen |
afstammeling, nakomeling |
|
germinal |
maart |
|
germinus |
afstammeling, nakomeling |
|
gernier |
keuterboer, landarbeider die ook wat vee en land heeft |
|
geroct |
een onderkleed aanhebben |
|
geroffelsnagel |
kruidnagel |
|
gerridons |
zie geridons |
|
gers |
gras |
|
gerse |
landmaat, 1 garse = ca 200-250 roeden, verschilt van plaats |
|
gersem |
grof |
|
gersemeter |
landmeter |
|
gersemlike |
op een grove wijze |
|
gersen |
laten grazen van een koe |
|
gerstale |
het aantal gersen (landmaat) waarnaar een hoofdelijke omslag wordt berekend |
|
gertman |
eigenaar van boomgaard |
|
gerulus |
bode, drager |
|
gerwecamer |
zie gerwen |
|
gerwen |
sacristie, kamer waar de priester zich kleed voor de kerkdienst |
|
gerwer |
leerlooier |
|
gesamender hant (mit.) |
gezamenlijk. |
|
gesand |
die voor iemand, iets uit te voeren aangesteld is, hof afgezand, zaakvoerder |
|
gesate |
onroerend goed, waarop men woont; het erf, behorende bij een woonhuis |
|
gesate |
ootmoedig, nederig |
|
gesceden |
gescheiden |
|
gesceiten |
scheidsrechterlijke uitspraak |
|
geschakeert |
geruit |
|
gescheitsbrief |
akte van boedelscheiding, akte opgemaakt van een scheidsrechterlijke uitspraak |
|
gescheitsliede |
scheidsrechters |
|
geschente |
verlies van eer |
|
gescher |
huisraad, vaatwerk |
|
geschierde man |
dijkbewaker bij storm of onraad |
|
geschlecht |
het totaal van een gelijknamige familie uit één stam, die zich in de loop van de tijd verspreid hebben over heel de wereld |
|
geschlechter |
patriciër familie |
|
geschut |
het opvangen (van andermans) vee en in veiligheid brengen |
|
geschutlosser |
artillerist |
|
geschutsknecht |
kanonlader |
|
geschwei |
schoonmoeder, schoonzuster, verwanten in het algemeen |
|
geschyckt |
gestuurd |
|
geschyen |
geschied |
|
gesech |
gesprek |
|
gesedet |
bepaalde goede of slechte eigenschappen hebben |
|
geseet |
harnas, gewaad |
|
gesekert |
verloofd, ondertrouwd |
|
gesellinne |
echtgenoot, vriendin, geliefde |
|
geselriem |
vermoedelijk een brede leren riem voor uitvoering van een geseling |
|
gesett |
gesteld |
|
gesette |
bindend voorschrift, wetsbepaling, verordening |
|
gesette |
stedelijke raad waaraan het berechten van bepaalde wetten was opgedragen |
|
gesette mombaer |
voogd door de vader, het gerecht of magistraat aangesteld. |
|
gesibbe |
verwant |
|
gesibschap |
zie gesibbe |
|
geslacht |
zie geschlecht |
|
gesloot |
op een kasteel wonen |
|
gesmure |
gepeupel |
|
gesn(euv) |
afk. gesneuveld |
|
gesoch |
moedermelk |
|
gesolempnizeert |
gesloten. bv bij huwelijk |
|
gesontbrief |
verklaring van onbesmet zijn (van het vee) |
|
gespannen recht |
op wettige wijze geopende rechtszitting |
|
gespens |
spokerij |
|
gespu |
gespuis |
|
gespuis |
gedierte |
|
gessemeter |
landmeter |
|
gestaden |
toestaan |
|
gestaeft eet |
een voorgezegde en daarna nagezegde eed |
|
gestaetheyt |
staat, stand, vermogen, gegoedheid |
|
gestate |
woonplaats, woning waarin men woont |
|
geste |
manier van roeren |
|
gestede |
rechtsgeldig, standhoudend |
|
gesteecken |
gestoken |
|
gesteert |
metselsteen zodanig aangebracht dat hij uit zich zelf niet afvalt |
|
gestelde mombaer |
zie gesette mombaer |
|
gestelt |
aangeslagen in een omslag, belasting |
|
gesten |
geschiedenissen, daden |
|
gestick |
genaaid |
|
gestipuleerd |
overeengekomen, vastgelegd |
|
gestoelen |
gestolen |
|
gestop |
omheining |
|
gesufoceerd |
gestikt |
|
gesult |
zoutig, bedoeld wordt zout van tranen |
|
gesuspendeert |
voorlopig de toegang ontzegd |
|
geswaeren |
gezworenen, hulp van de officieel benoemde |
|
geswige |
schoonzuster |
|
geteykende |
met een kenmerk |
|
getinneert |
van kantelen voorzien |
|
getogen |
afgereisd, vertrokken |
|
getogen uijt de copije |
zo als uit de copie, (schrijven), blijkt |
|
getouw |
touwwerk |
|
getr |
schelm, schooier |
|
getrout |
gehuwd, getrouwd |
|
getrouwel |
getrouwelijk |
|
getuge |
verklaring in rechte, ook getuige |
|
getuijgenisse beclaecht |
getuigenis verklaring |
|
getuuch |
getuigenis, verklaring van een getuige; ook: een verklaring |
|
getuunt |
omheining |
|
getuych |
zie: getuuch |
|
getwede broeder-zuster |
halfbroer, halfzuster |
|
getymmert siin |
een huis bezitten |
|
geus |
bedelaar, landloper |
|
gevader(e) |
peetvader, doopvader ook doopmoeder, meter |
|
gevangenhoeder |
gevangenisbewaarder |
|
gevangkamer |
gevangeniscel |
|
gevarst |
uitgesteld |
|
geverbalierde |
het besprokene |
|
geverst |
zie gevarst |
|
gevest |
aangebracht, gefundeerd |
|
gevild |
heraldiekteken, poot waarvan de huid ged. is verwijderd, meestal roodkleurig |
|
gevioleert |
verkracht, aangerand |
|
gevisitert |
onderzocht |
|
gevlamd |
vurig |
|
gevlucht |
samenstel van 4 molenwieken |
|
gewanthuis |
lakenhal |
|
gewaterd |
golvend |
|
geweddet |
zie ghewet |
|
gewelder |
iemand, die geweld gepleegd heeft. |
|
geweltmeester |
beul |
|
gewesen |
voorheen, vroeger |
|
gewichten (apothekers) |
1 pondt = 12 oncen 1 once = 8 drachmen = 2 lood 1 drachme = 2 siseyn = 3 scrupelen 1 scrupel = 20 granen = 2 obolen 1 obole = 3 siliquen 1 silique = 4 greinen 1 grein of aesken =1 terwegraen 1 terwegraen = 1/20 scrupel 1 scrupel =1/3 drachme |
|
Gewichten (goud en zilver) |
1 pondt = 2 mark Troys = 16 once (Brussels gewicht) 1 once Troys = 20 Engelschen troys 1 Engelschen Troys = 32 aeskens 1 fierlick = 8 aeskens 1 troyken = 4 aeskens 1 deusken = 2 aeskens |
|
gewichten (stadswaag) |
1 wage of poose =144 pondt 1 steen = 8 1/4 pondt, 3 steen = 25 pondt 1 centeneer = 100 pondt |
|
gewichten (winkelier) |
1 steen = 8 pondt , 1 pondt = 4 vierendeel = 16 oncen 1 oncen = 4 satijn |
|
gewichtsopzetter |
bediende bij de waag |
|
gewijs |
vonnis |
|
gewijsde |
zie ;gewijs |
|
gewint |
zie ghewijnt |
|
gewoentlichen |
gewoonlijk |
|
gewoontlijcke verteijckeninge |
de gebruikelijke ondertekening, handtekening |
|
gewroegen |
beschuldigen |
|
gezel |
leerjongen die zijn gezel diploma heeft behaald bij een gilde, ook een knecht die zelfstandig kan werken bij een baas maar nog geen meester is |
|
gezwoeren (lantmeter) |
beëdigd (landmeter) |
|
gezworenen |
personen meestal in overheid of gerechtsdienaar zijn en een ambtseed hebben afgelegd |
|
GG |
afk. huw. akte, Gereformeerde Gezindten |
|
Gg. |
afk. huw. akte, grootouders bruidegom vermeld |
|
ghadeslaen |
waarnemen, zorg dragen voor |
|
ghalghestick |
galgenveld |
|
ghaliette |
zie galiette |
|
ghebloetet |
ontdaan van, beroofd |
|
ghebode |
bevel, verordening |
|
ghebodeghelt |
afkondigingsgeld |
|
gheboren |
geboren |
|
ghebuieren |
burgers |
|
ghecopuleerd |
verzameld |
|
ghecoren rnombaer
|
een voogd, door een vrouw of een onmondige (minderjarige) gekozen om haar bij te staan tot het verrichten van een rechtshandeling, waartoe zij zonder voogd onbevoegd is en waaraan haar gewone voogd niet kan medewerken, omdat hij zelf bij de zaak betrokken is |
|
gheer |
spits toelopend stuk land |
|
gheestland |
droge, onvruchtbare grond |
|
ghegherst |
laten grazen van een koe |
|
ghegheven |
gegeven, overgedragen |
|
ghegheven int jaar ons Heren |
opgemaakt in het jaar des Heren |
|
ghehylickt |
gehuwd |
|
ghelaeghe |
toestand, de staat waarin |
|
ghelavie |
lans |
|
gheleghen |
gelegen |
|
ghelpelic |
op brutale wijze, op grove wijze |
|
ghelte |
gesneden zeug |
|
ghelte |
zie gelte |
|
ghemeenlijck |
meestal |
|
ghemenen |
gezamenlijk, algemeen, gemeen |
|
ghengh |
zie ganc(k) |
|
ghenuemt |
genaamd |
|
ghersennaers |
grasverkoper |
|
gheseten |
woonachtig, gevestigd te... |
|
ghesmure |
gepeupel |
|
ghestop |
omheining |
|
gheteijckent |
ondertekend |
|
ghevacnesse |
gevangenis |
|
ghevaer |
doopheffers, peetvader, petemoei, peettante |
|
ghevelt |
terrein, veld |
|
gheweere |
geweer, wapen |
|
ghewet |
onder handslag gegeven (bv akkoord met schuld) |
|
ghewijnt |
stuk land, akker |
|
ghewint |
windas van een molen |
|
ghichten |
eigendomsoverdracht verrichten |
|
ghijfte |
overdracht (wettelijke) |
|
GHO |
afk. geboorte-, huwelijks- en overlijdensregister |
|
ghoensdach |
woensdag |
|
ghuldens Rijns |
betaalmiddel, gulden in de 16e eeuw geslagen door de keurvorsten aan de Rijn, 1 ghuldense Rijns = 28 stuivers (16e eeuw) |
|
gicht |
wettelijke overdracht, door de schepenen bekrachtigd, ook; afgelegde verklaring, bekentenis |
|
gichte |
zie gicht |
|
gichtebrief |
gerechtelijke akte |
|
gichten |
schepenakten, ook; een verklaring afleggen, ook; bekentenis laten afleggen na op de pijnbank en /of op andere pijnwerktuigen behandeld te zijn |
|
gichtendach |
dag voor een verklaring in rechte |
|
gichter |
beul, bediener van de pijnbank of andere martelwerktuigen |
|
gichtffige (jichtinge). |
verklaring. |
|
giede |
oppervlaktemaat, 1 gee = 1/6 morgen |
|
gien |
een verklaring afleggen |
|
gieren |
kraken |
|
giftbrief |
transportakte van een erfenis of onroerendgoed |
|
gifte |
zie giftbrief |
|
gifte ter oorhsaek des doots |
legaat, gift die pas rechtskracht kreeg na de dood van de gever |
|
giftigen |
geven, schenken, ook opbrengst uit onroerend goed aan iemand in eigendom opdragen |
|
giftinge |
schenking, in het bijzonder,schenken van een lijfrente |
|
gignere |
verwekken, voortbrengen |
|
gigt |
zie gicht |
|
gijl |
nog niet uitgegist bier |
|
gijlbrief |
bedelbrief voor een goed doel |
|
gijler |
landloper, bedelaar |
|
gijselen |
gijzelen, gevangen zetten |
|
gilde |
vereniging van personen die het zelfde beroep uitoefenen, zowel meesters, knechten als leerlingen |
|
gildeboec |
gildeboek |
|
gildebrief |
getuigschrift van meesterschap |
|
gildebroeder |
lid van een gilde, vakgenoot, collega |
|
gildedeken |
hoofdman van een gilde |
|
gildegelt |
contributie aan het gilde waartoe men behoorde |
|
gildeheer, |
overman |
|
gildehuis |
het verenigingsgebouw van een gilde |
|
gildekamer |
het verenigingslokaal van een gilde |
|
gildemeester |
deken van het gilde, bestuurder van het gilde |
|
gildepenning |
penning van de gildenbroeders als bewijs van lidmaatschap |
|
gildeproef |
het vervaardigen van het meesterstuk, waarmee iemand het meesterrecht verwierf, ook het proefstuk zelf |
|
gilderecht |
het recht dat men als lid van een gilde had om een bedrijf uit te oefenen |
|
gilderechter |
bestuurder van het gilde |
|
gildesprake |
vergadering van het gilde |
|
gildesuster |
vrouwelijk lid van een gilde |
|
gildevri |
niet lid zijn van een gilde |
|
gildewezen |
alles wat op de gilden betrekking heeft |
|
gilen |
bedelen, ook uitgelaten zijn |
|
giler |
bedrieger, ook bedelaar, boef |
|
gilerie |
bedelarij |
|
giole |
gevangenis, ook kooi |
|
giool |
hondenhok |
|
girator |
landloper |
|
gisarme |
een aan twee zijde scherpe strijdbijl |
|
giselhuus |
huis waar gijzelaars op eigen kosten moeten verblijven |
|
giselscap |
gijzeling |
|
gisse |
inhoudsmaat |
|
gissinge |
geschat, naar schatting |
|
git |
halfedelsteen zwart gekleurd |
|
gitten |
sierraden bezet met een gitsteen |
|
glaazen armblakers |
glazen kandelaars, meestal wandkandelaars |
|
gladiarius |
zwaardensmid |
|
glaese scrivers |
glasschilders |
|
glanster |
arbeidster die de stenen Goudse pijpen opwrijft |
|
glasewerc |
alles wat van glas is of wordt gemaakt |
|
glasewerker |
glazenier, spiegelmaker |
|
glasijn |
van glas |
|
glavie |
lans, ook de stalen spits van de lans waar bv de banier aan vast zit |
|
glavien |
lansier |
|
gleibakker |
pottenbakker |
|
gleier |
pottenbakker die de potten verglaasd met tin-as |
|
glein |
lans |
|
glendele |
grendel |
|
glepe |
schuinaflopende steen, ook reet, spleet |
|
glesewerker |
zie glasewerker |
|
gley |
zie gloy |
|
gloede |
vuurtang, pook |
|
gloeystaeck |
pook |
|
gloris |
van de schoonzuster |
|
glos |
schoonzuster, zuster van echtgenoot |
|
glose, glosse |
een uitleg |
|
gloseren |
uitleggen |
|
glosse |
zie gloseren |
|
glosseren |
zie gloseren |
|
glotzenmacher |
klompenmaker |
|
gloy |
stro voor dakbedekking |
|
gloydecker |
zie gluidekker |
|
glufenmacher |
speldenmaker |
|
glui |
stro (meestal roggestro) voor dakbedekking |
|
gluidecker |
strodakbedekker |
|
glutinator |
leerlooier |
|
gluup, gluyp |
vals, iemand onverwachts overvallen |
|
gm |
afk. grand-mère, grootmoeder |
|
gnael |
afk. generaal, bevelvoerder |
|
gnd |
afk. gendre, schoonzoon |
|
gnrl |
afk. generaal, generaal, bevelvoerder |
|
Go. |
afk. huw. akte, grootouders vermeld |
|
gobelen |
spugen, braken, overgeven |
|
godehuusberader |
bestuurder van een godshuis (liefdadigheidsinstelling) |
|
godehuusmeester |
kerkmeester, kerkvoogd |
|
godel |
peetoom, peter |
|
godelsteen |
zandsteen soort |
|
godenstag |
woensdag |
|
godskameren |
huisjes voor behoeftigen, ook vrijwoningen genoemd |
|
godtshuys |
verpleeghuis voor armen, oude van dagen en zieken |
|
godtspennijnck |
aan een caritatief doel gegeven penning bij afsluiten van koop / contract |
|
goed ende quaed |
zo goed als mogelijk is |
|
goeden (enen). |
aan iemand een vast goed toedelen (gew. bij huwelijk of boedelscheiding.) |
|
goedendach |
puntige knots met ijzer beslagen |
|
goedenissen |
acte van verkoop van (on)roerende goederen of renten, ook; eigendomsrechten op onroerendgoed |
|
goedensdach |
woensdag |
|
goedinge |
de toedeling van vast goed aan iemand |
|
goedjen |
gerei, tuig |
|
goedt gedaen |
vergoed |
|
goegi |
knots of stok met ijzer beslagen, ook beugeltas |
|
goegiaar |
Voet en ruiter krijgsvolk bewapend met een met ijzer beslagen stok of knots |
|
goensdach |
woensdag |
|
goer |
drassig land, modder |
|
goere |
mol |
|
goerouwe |
vroedvrouw |
|
goetduncken |
toestemming |
|
goethere |
landeigenaar |
|
goetman |
man van eer |
|
goetshuse |
klooster |
|
goetwillige |
goed willigen |
|
goeyhen (doen) |
rijkdom |
|
gohelp |
armenhuisje, meestal huisje van de diakonie |
|
goidtshuis |
godshuis, kerk |
|
goinsdach |
woensdag |
|
goitz |
Gods |
|
gola |
de geul |
|
goldene messe |
gouden mis, zaterdag na 29 september |
|
goldene woche |
Quatember week, week na de vastentijd |
|
goldener sontag |
eerste zondag na elke van de vastentijden (quatember) |
|
goldschmiede |
goudsmid |
|
gonfalonier |
banier en of vaandeldrager |
|
gonninge |
toestemming |
|
gonsdach |
woensdag |
|
gonsen |
duimen, draaipunt waar deuren aan hangen |
|
goor |
slijk, modder, drek |
|
goorgrve |
moddersloot |
|
gootling |
vermoedelijk een zinken emmer met deksel ook; een soort gegoten kanonskogel, stormram |
|
gordijn |
werkman |
|
gordijnen |
versterkingswerken van een stad |
|
gordine |
gordijn |
|
gore |
drek, slijk, moddersloot, laagland |
|
gore |
zie goere |
|
gorgegoy |
gepeupel, gespuis |
|
gorgel |
keel |
|
gorgoen |
afvoerbuis, goot |
|
gorreelmakere |
gareelmaker, paardentuig maker |
|
gorsinge |
weide, weiland, aangeslibd land |
|
gortemaker |
riemensnijder, riemenmaker |
|
gosseler |
munt ter waarde van 8 plakken |
|
gote |
zie gorgoen |
|
gote |
volksnaam voor Zweden |
|
goteling |
koperen of zinken emmer met hengsel en op 3 pootjes |
|
gotelingh |
vermoedelijk een kanonskogel |
|
gothelinck |
zeer grootte ijzeren ketel speciaal om valsemunters in kokend water te doden, ook een groot kanon en een maat voor graan |
|
gotiere |
zie gorgoen |
|
gotshaller |
percentage van de koopsom dat aan de kerk of aan de armen moest worden betaald door de koper |
|
göttel |
peettante, meter |
|
gottes auffahrt |
Christus Hemelvaart |
|
Gou |
Gouda |
|
goud |
heraldiekteken, kleur, aangeduid in puntjes |
|
goud gulden |
munt 17e-20e eeuw , gelijk aan 28 stuivers |
|
goud rijder |
munt 17e-20e eeuw , gelijk aan 63 stuivers |
|
gouden dukaat |
muntsoort, waarde gelijk aan 76 stuivers |
|
gouden gulden |
muntsoort, waarde gelijk aan 60 stuivers |
|
gouden rijder |
muntsoort, waarde gelijk aan 202 stuivers |
|
goudijn |
van goud gemaakt |
|
gout |
zie goud |
|
goutboert |
goudboordsel, galon |
|
goutdraet |
gouddraad |
|
goutnaelde |
borduurnaald |
|
goutrinc |
goudenring |
|
goutscale |
goud weegschaal |
|
goutscumme |
bladgoud |
|
goutslager |
bladgoudmaker |
|
goutsmet |
goudsmid |
|
goutsnider |
ciseleur |
|
goutspange |
gouden haak of gesp |
|
goutvaer |
goudkleurig |
|
goutvinger |
ringvinger |
|
gouveneren |
in de hand houden, besturen, onderhouden |
|
gouvernement |
bestiering, plaatsvoogdij, benaming voor het gebied van de gouverneur van een streek of een stad |
|
gouverneren |
bestieren, beheersen |
|
gouverneur |
voogd landvoogd, stadsvoogd, ruwaard, bewindsman |
|
gouwe |
weg langs een sloot, kanaal, watering |
|
gowdtleer |
leer waar ingedrukt vergulde afbeeldingen en/of letters |
|
gp |
afk. grand-père, grootvader |
|
Gp. |
afk. huw. akte, geboorteplaats |
|
gr |
afk. germinal, maand van de kieming |
|
graad |
trap, lid |
|
graaf |
bestuurder, door overerven van een deel van het land, lid van de adel van dat land, plaatsvervanger van de koning of keizer in een gouw |
|
graaf |
gracht |
|
graaier |
schreeuwer |
|
graal |
in ridderromans het ideaal waarnaar zij op zoek gingen, oorspronkelijk Keltische wonderbeker |
|
graan |
lieveling, grijs |
|
grachtmaker |
doodgraver |
|
grachtwech |
stadsgracht, weg lang een gracht |
|
graduael |
koorzang |
|
gradus |
graad van bloedverwantschap |
|
graeff |
schuine walkant bij beek, schuin gelegen |
|
graefgelt |
afkoopsom om niet mee te moeten graven aan de grachten |
|
graefspade |
spade |
|
grael |
vaatwerk, schotel |
|
graendeniers |
graanhandelaren |
|
graender |
graanzolder |
|
graet, graed |
trap |
|
graeuwerkere |
bontwerker |
|
graeve |
graaf |
|
graewynne |
gravin |
|
graf |
kerker, gracht, loopgraaf |
|
grafio |
graaf |
|
grafstede |
een begraafplaats |
|
graftmaeker |
doodgraver, ook; grachtmaker |
|
gral. absolutione |
afk. generali, met algemene absolutie |
|
gramatse |
vreemd gebaar, grille |
|
granarius |
baljuw, ambtman, bediende bij de graanbelasting |
|
grane |
knevel, snor |
|
graner |
graanzolder, graanschuur |
|
granesysel |
tandijzer, steenhouwersbeitel |
|
granier |
korenhandelaar |
|
granter |
bedelaar, landloper |
|
granum |
graan |
|
graphiarius |
schrijver |
|
gras |
oppervlakte maat, groot ca 0,3017 ha, in elk deel van het land anders van oppervlak. |
|
grasburgers |
inwoners van het stedelijk rechtsgebied buiten de stadsmuur, die door het stadsbestuur tot burgers aangenomen zijn |
|
grase |
oppervlaktemaat voor weiland |
|
grasgelt |
huur voor het gebruik van een weide |
|
grasgrond |
heraldiekteken, groenkleurige schildvoet, met meestal dieren of planten er boven of met recht opstaande eg |
|
graslant |
hooiland, weiland |
|
grasmaent |
april |
|
grassarius |
handelaar in vetten en olie |
|
grasseeren |
straat-schenden, woeden, roven |
|
grasval |
afhouwen van een ledemaat als straf |
|
grasvallich |
failliet |
|
gratia special |
door een bijzondere gunst |
|
gratie |
goedgunstigheid, genade, dankzegging, kwijtschelding, vergunning, gunst geven, genade |
|
gratis et pro deo |
gratis |
|
grattiae anno |
in het jaar van genade |
|
gratuiteyt |
als men iets gratis of voor niks geven |
|
gratuleren |
dankzeggen, geluk wensen, zich wel beloven |
|
graubroeder |
monnik behorende tot de Orde der Franciscanen |
|
grauwe orten |
ruwvoer, grijs bonte erwten |
|
gravamen |
bezwaarschrift |
|
gravamina |
zwarigheden, bezwaarnissen, bezwaren |
|
grave |
zwaar |
|
graveren |
bezwaren, kwetsen, etsen, insnijden, belasten |
|
gravida |
zwanger, zwangere |
|
graviditas |
zwangerschap |
|
graviditatis |
van de zwangerschap |
|
gravis |
zwanger, zwaar |
|
graviteit |
deftigheid, statigheid |
|
grawerker |
zie graeuwerkere |
|
grazend |
heraldiekteken, dieren rechtopstaand met de kop naar beneden afgebeeld |
|
grebbe |
greppel |
|
grede |
cultuurgrond |
|
greetman |
zie grietman |
|
greff |
afk. greffier, griffier |
|
greffelijzer |
ploeg |
|
greffiarius |
griffier |
|
gregarius |
soldaat |
|
gregio |
soldaat (2eklasse) |
|
greid |
gras |
|
greide |
fries voor gras |
|
greidlanden |
graslanden |
|
grein |
weefsel met een geitenhaar als schering en wol als inslag, meestal scharlakenrood |
|
grein |
graan |
|
greinen manteltie |
mantel, gemaakt van stof van kemels- of geitenhaar en wol |
|
greineren |
het oppervlak ruw en gekarteld maken van papier na het drukken |
|
grendelaar |
poortwachter |
|
grene |
graan |
|
grens |
een door de belanghebbende erkende en beschermde afbakening van een gebied |
|
gres |
oppervlakte maat, groot ca 0,3017 ha, in elk deel van het land anders van oppervlak |
|
grieff |
grief, hinder, kwetsing, schade, zwaar, moeilijk |
|
grieken |
aanbreken van de dag |
|
grielkijn |
trompet |
|
grient |
zandgrond, ook; buitendijkse gronden, ook ; strook grond beplant met bomen |
|
griet |
grof zand, steengruis |
|
grietenij |
groep bijeen behorende dorpen |
|
grietenijhuis |
bestuurshuis vaneen grietenij |
|
grieterij |
een district of rechtskring onderscheidene dorpen omvattende, |
|
grietman |
vertegenwoordiger van de graaf ook hoofd van een Grietenij, ook; sprak recht in civiele zaken, recht met mederechters of bijzitters, in strafzaken was hij alleensprekend rechter. Grietman is gekozen door de eigenerfde (die rechtvoerende state(n) hadden). |
|
grietsele |
hark, eg |
|
griexman |
zie grietman |
|
griffie |
stukkamer, schrijfkamer, ook gezien als leipen ( griffel ) |
|
griffier |
hofschrijver |
|
grifte |
gegraven vaart |
|
grijplam |
verlamd aan de hand |
|
grimen |
zwartmaken |
|
griper |
rover |
|
gripinge |
roverij |
|
groefbidder |
aanspreker die ook aan het graf bid |
|
groefhaec |
steekpriem met kromme punt |
|
groen |
heraldiekteken, kleur, ook sinopel genoemd, weergave met schuinsrechtse arcering |
|
groenman |
tuinder |
|
groensel |
eetbaar loof, groente |
|
groenswerde |
cultuurgrond |
|
groenwerker |
mandenmaker van ongeschilde wilgentenen |
|
groepe |
greppel, goot |
|
groesewaerde |
laag gelegen vruchtbaar (wei)land |
|
groesvelden |
nieuw aangelegd weiland |
|
groet |
groot, bepaalde afmeting hebbende |
|
groetheere |
zie grootheer |
|
groetmoeder |
grootmoeder |
|
grofbakker |
bakker die van ongebuild (niet ontdaan van de zemelen) meel grofbrood bakt |
|
grofgrein |
weefsel van geitenhaar met getwijnde ketting en grove kamwol inslag |
|
groflivich |
zwaarlijvig |
|
grofschilder |
huisschilder |
|
grofsmid |
smid voor grofwerk |
|
groftimmerman |
timmerman voor het grove timmerwerk |
|
grogrein |
zie grofgrein |
|
groit |
betaalmiddel, 1 groit =? |
|
groitsteen |
grote baksteen |
|
grommer |
visschoonmaker |
|
grondpagt |
grondpacht |
|
gronevyschbanck |
kraam op markt voor riviervis |
|
gronthof |
cijnshof |
|
grontman |
grondwerker |
|
grontschattinge |
grondbelasting |
|
groom |
palfrenier, koetsbediende |
|
groot |
zie grooten |
|
groot |
munt17e-20e eeuw, gelijk aan 8 penningen en 12 mijten. ook gelijk aan 2 oortjes of 8 penningen, of 4 duiten |
|
grooten |
betaalmiddel, zilveren munten, waarde =12 penningen |
|
grootevel |
epilepsie, vallende ziekte, beroerte |
|
grootheer |
grootvader |
|
grope |
vaas, pot, ketel |
|
gros |
het gene uit de kladde in 't net gesteld is, afschrift dat na het origineel is gemaakt |
|
grossa |
gewaarmerkt afschrift van een akte |
|
grosse |
zie grossa |
|
großer frauentag |
Maria Hemelvaart, 15 augustus |
|
grosseren |
een gewaarmerkt afschrift maken, ook; in het net schrijven |
|
grote roede |
oppervlakte maat, in Limburg ca 0,04 ha |
|
grove |
drek, uitwerpselen |
|
gruis |
zemelen |
|
grüner donnertag |
(groene) donderdag in de stille week voor Pasen |
|
grusdach |
woensdag |
|
grutarius |
handelaar in groente en veldvruchten |
|
grute |
zie grutten |
|
grutten |
vermalen koren van boekweit en haver na het rullen |
|
gruus |
zie gruis |
|
gruyn |
groen |
|
grvenschilt |
Vlaamse munt |
|
Gs. |
afk. huw. akte, gescheiden |
|
gstadlmacher |
zakkenmaker |
|
Gt. |
afk. huw. akte, gehuwd te |
|
gterechtswijbel |
gerechtsbode |
|
guardianus |
bewaker |
|
gudentag |
woensdag |
|
guensdach |
zie gudentag |
|
gueux |
bedelaars, maar ook naam voor geuzen |
|
guldagh |
vervaldag van een rente |
|
guldecamer |
gildenkamer |
|
gulden |
munt17e-20e eeuw , gelijk aan 20 stuivers betaalmiddel, 1 gulden, florin = 20 stuivers, patards (st) |
|
guldenjaer |
jubeljaar |
|
gulder |
vergulden |
|
gule |
hengst, ook oude knol |
|
gust |
nog niet gekalfde koe |
|
gute woche |
de week na 29 september |
|
guter donnertag und freitag |
witte donderdag en goede vrijdag in de stille week voor Pasen |
|
gvrn |
afk. gouveneur, gouverneur, landvoogd, bestuurder |
|
gylt |
gilde |
|
gyseler |
veehandelaar |
|