| Z |
|
|
|
| zaaieling |
nakomeling |
| zaakweldige |
aansprakelijk persoon, crediteur |
| zachten |
afbetalen |
| zainer |
zie zener |
| zakken |
inhoudsmaat voor graan = ca 243 ltr. |
| zal |
afk. zaliger |
| zaliger gedachtenis |
wijlen, overleden persoon, (afk. s.g) |
| zamt |
fluweel |
| zante |
graan resten op het land, achtergebleven aren welke men mocht oprapen |
| zark |
wollenstof benaming |
| zatblauw |
donkerblauw |
| zate |
zie zathe |
| zatertag |
zaterdag |
| zathe met opstallen |
landgoed met gebouwen er op, herenboerderij met opstallen |
| zauer |
doekenmaker |
| zayland |
akkerland, te bewerken grond |
| zeedland |
zaailand |
| zeemtouwersknecht |
vermoedelijk knecht van de zeemleerbereider |
| zegelaar |
merkmeester |
| zegge |
moerasplant, rietgras |
| zeggewaart |
laaggelegen land voornamelijk met zegge begroeid |
| zehn nonen |
vastendagen vanaf Aswoensdag tot voor Reminiszere, (uitgezonderd de vastenvrije zondagen) |
| zeichenmeister |
ijkmeester |
| zeidler |
imker |
| zeighelkiste |
kist waarin de zegels werden bewaard |
| zeilsteen |
magneet |
| zelateur |
ijveraar |
| zele |
ijver |
| zelger |
zaliger |
| zeliger gedechtenisse |
wijlen, overleden persoon |
| zener |
korvenmaker |
| zengener |
tangensmid |
| zerener |
ijzersmid |
| zetschipper |
een schipper die vaart voor rekening van de eigenaar van het schip |
| zeugung |
ongehuwd “ vleeschelijke conversatie” hebbende gehad, voorhuwelijks geslachtsverkeer. |
| zeze |
belasting, vaste heffing op onroerend goed |
| zielental |
het aantal inwoners |
| zijde houdende |
aan de familie blijven waarvan het afkomstig is |
| zijde houdenheit |
zie zijde houdende |
| zijde, |
zijlijn, b.v. van (moeders) zijde |
| zijdewinder |
haspel op poot om zijdedraad op te rollen |
| zijl |
afwateringssluis |
| zijlinie, |
zijdelings |
| zijlschot |
belasting op waterlozing |
| zijpen |
slootje, waterloop |
| zilver |
heraldiekteken, kleur, zilver, weergave in ongekleurde wapens door het wit te laten of niet gearceerd. |
| zilveren dukaat |
muntsoort, waarde gelijk aan 50 stuivers |
| zilveren rijder |
muntsoort, waarde gelijk aan 63 stuivers |
| zinstag |
dinsdag |
| zitzweber |
katoenwever |
| zoen |
zoon |
| zoetekoek |
ontbijtkoek |
| zonarius |
gordel - zadelmaker |
| zondagskind |
gelukskind, kind dat op zondag geboren is en volgens het bijgeloof geesten kon zien |
| zul(d)aks |
timmermanswerktuig. bijl aan twee zijden scherp om gaten in balken te maken |
| zullingen |
funderingen van een muur |
| zusterkinderen |
neef en nicht die willen trouwen, hiervoor was (meestal) dispensatie nodig |
| zwanzigste |
twintigste |
| zwark |
wolken |
| zwart |
heraldiekteken, kleur, ook sabel genoemd weergave met horizontale en verticale arcering of effen zwart. |
| zweefstarre |
planeet |
| zweetrok |
jak, overhemd |
| zwei(haak) |
timmergereedschap, ook zwaaihaak |
| zweites neujahr |
13 januari |
| zwemen |
gelijken |
| zweng |
trekgedeelte van een wagen, ook evenaar genoemd |
| zwengelhout |
zie; zweng |
| zwenk |
zie; zweng |
| zwet |
grenssloot |
| zwetten |
grenzen aan |
| zweve |
binnendijk |
| zwijmelvlaag |
epilepsie |
| zwillinge |
tweeling |
| zwirner |
draadmaker |
| zwischen den jahren |
de tijd tussen Kerstmis en Nieuwjaar(bedoelt wordt tot 6 januari) |
| zwölf nächte |
de tijd tussen Kerstmis en Nieuwjaar (bedoelt wordt tot 6 januari) |
| zwölfter abend |
5 januari |
| zwölfter tag |
6 januari |